ଏହି ପୃଷ୍ଠାଟି ବୈଧ ହୋଇସାରିଛି

ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନ ତ କିଛି ସହଜ କଥା ନୁହେଁ । ସେଥିାଇଁ ଦେବତା ଓ ଦୈତ୍ୟ ସମସ୍ତଙ୍କର ସହଯୋଗ ଆବଶ୍ୟକ । ତେଣୁ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପରାମର୍ଶରେ ଦେବତାମାନଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଇନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିନିଧି ରୂପେ ଯାଇ ଦୈତ୍ୟରାଜ ବଳିଙ୍କୁ ଭେଟିଲେ । କହିଲେ, ଆମର ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ଯେତେ ଶତ୍ରୁତା ଥିଲେ ବି ଆମେ ଗୋଟିଏ ପିତାର ସନ୍ତାନ । ତେଣୁ ଆମେ ଦୁହେଁ ପରସ୍ପରର ଭାଇ । ଏଣୁ ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନ କରି ସମସ୍ତଙ୍କର ମଙ୍ଗଳ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆମେ ପରସ୍ପରକୁ ସହଯୋଗ କରିବା ଉଚିତ । ତା’ ନ ହେଲେ ଏହି ମହତ୍ କାର୍ଯ୍ୟ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ । ତା’ଛଡ଼ା ସମୁଦ୍ରମନ୍ଥନରୁ ଯେଉଁସବୁ ଦ୍ରବ୍ୟ ମିଳିବ, ତାହା ଆମେ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ବାଣ୍ଟି ନେଇପାରିବା । ତାହା ଦ୍ୱାରା ନିଜ ନିଜକୁ ସମୃଦ୍ଧ ମଧ୍ୟ କରିପାରିବା ।

ଏକଥା ଶୁଣି ଦୈତ୍ୟରାଜ ବଳି ଇନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବରେ ରାଜି ହେଲେ । ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନ ପାଇଁ ଦିନ ଧାର୍ଯ୍ୟ ହେଲା । ମନ୍ଦର ପର୍ବତ ହେଲା ମନ୍ଥନ-ଦଣ୍ଡ । ସର୍ପରାଜ ବାସୁକୀ ହେଲେ ମନ୍ଥନ-ରଜ୍ଜୁ । ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନ ପାଇଁ ମନ୍ଦର ପର୍ବତଙ୍କୁ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ କଚ୍ଛପ ରୂପରେ ତଳୁ ପିଠି ଲଗାଇ ଟେକି ରଖିଲେ । ଗୋଟିଏ ପଟରେ ଦେବତାମାନେ ଓ ଅନ୍ୟ ପଟରେ ଦୈତ୍ୟମାନେ ରହି ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନ କରାଗଲା ।

ସେହି ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନରୁ ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ହୋଇ କାମଧେନୁ ନାମକ ଦିବ୍ୟ ଗାଭୀ, ଉଚ୍ଚୈଶ୍ରବା ଅଶ୍ୱ, ଐରାବତ ହସ୍ତୀ, କୌସ୍ତୂଭମଣି, ପାରିଜାତ ଓ କଳ୍ପବୃକ୍ଷ, ରମ୍ଭା ଅପସରା ଆଦି ବାହାରିଲେ । ହଳାହଳ ବିଷ ମଧ୍ୟ ବାହାରିଥିଲା । ମାତ୍ର ସଂସାରର ମଙ୍ଗଳ ପାଇଁ ଶିବ ସେହି ବିଷକୁ ପାନ କଲେ ।

ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନରୁ ଅଷ୍ଟମବାର ବାହାରିଲେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ । ସେ ଥିଲେ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କର ଅଂଶ ସଂଭୂତା ଏବଂ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ, ମାଧୁର୍ଯ୍ୟ ଓ ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟରେ ଅନୁପମା । ତାଙ୍କର ତେଜ ଓ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଦେଖି ଦେବତା ଓ ଦୈତ୍ୟ ସମସ୍ତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଚହଳ ପଡ଼ିଗଲା । ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ପ୍ରଭା, ଅଗ୍ନିଙ୍କର ଦାହିକା ଶକ୍ତି, ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ଚନ୍ଦ୍ରିକା- ସବୁ ତାଙ୍କ ନିକଟରେ ଏକୀଭୂତ ହୋଇଥିଲା । ସେ ଥିଲେ କାଞ୍ଚନବର୍ଣ୍ଣା, ଚତୁର୍ଭୁଜା, ସର୍ବ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ମଣ୍ଡିତା, ସର୍ବଭୂଷଣ ଭୂଷିତା ଓ ପଦ୍ମାରୂଢ଼ା । ସୁବର୍ଣ୍ଣତୁଲ୍ୟ କାନ୍ତିମୟୀ ସେହି ଦେବୀଙ୍କୁ ହିମାଳୟତୁଲ୍ୟ ଶ୍ୱେତହସ୍ତୀ ସୁବର୍ଣ୍ଣକଳସ ଓ ପଦ୍ମ‌ପୁଷ୍ପ ଦ୍ୱାରା ଅର୍ଚ୍ଚିତ କରୁଥିଲେ । ଦେବୀଙ୍କର ଦୁଇ ହାତରେ ଥିଲା ବରଦ ଓ ଅଭୟ ମୁଦ୍ରା । ଅନ୍ୟ ଦୁଇହାତରେ ସେ ପଦ୍ମ‌ପୁଷ୍ପ ଧାରଣ କରିଥିଲେ ।

କ୍ଷୀରସାଗର ଗର୍ଭରୁ ଆବିର୍ଭୂତା ସେହି ଦେବୀଙ୍କର ଦର୍ଶନ ଲାଭକରି ଦେବରାଜ ଇନ୍ଦ୍ର ଓ ଅନ୍ୟ ଦେବଗଣ ତାଙ୍କୁ ଦିବ୍ୟ ସ୍ତୁତି କଲେ । ଇନ୍ଦ୍ର ସ୍ତୁତି କରି କହିଲେ- ହେ ମହିମାମୟୀ ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ତୁମର ଦର୍ଶନ ଲାଭ ମାତ୍ରେ ବା ତୁମର କୃପା ଦୃଷ୍ଟି ମାତ୍ରେ ନିର୍ଗୁଣ ମନୁଷ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ବି

୩୪ . ଆମ ଦେବଦେବୀ