ଗଳ୍ପସ୍ୱଳ୍ପ
ମାଧ ମହାନ୍ତି-ନାହିଁ ନାହିଁ ପଦୀ, ଯାହା ଯାହା ହେବାର; ସେଇ ବାହାଘର ଦିନ ସବୁ ହେବ ।
ପଦୀ-ନାହିଁ ସାନ୍ତ ! ମୁଲକରେ ଇମିତିକା ହୁଏ ନାହିଁ । ଶୁଣିଛି, ବରଘର ବାହାଲଗୁତି ଆପଣଙ୍କୁ ତିନିଶ ଟଙ୍କା ଦେବ, ଆପଣ ଇମିତିକା ଅଶାସ୍ତର କାମ କଲେ ସେ ଲଗୁତି ଟଙ୍କା ଊଣା କରିଦେବ ।
ମହାନ୍ତି-ଆଚ୍ଛା, ତୁ ମାଣେ ଧାନ ଧରି ଯା, ହଳଦୀ ତେଲ ଶମ୍ଭୁଆ ଦୋକାନରୁ କିଣି ଆଣ । ଧାନ ଦର ଚଢ଼ିଛି, ମାଣେ ଧାନର ଦାମ ଦେଢ଼ ପଇସା । ପଇସାଏ ଦେଲେ ଭଲ ହୁଅନ୍ତା - କଣ କରିବି ଲୋ, ହାତରେ ପଇସା ନାହିଁ ।
ପଦୀ-ଟଙ୍କାଟାଏ ଦେଉନ୍ତୁ, ଭଙ୍ଗାଇ ଆଣେ ।
ମହାନ୍ତି-ନାହିଁ ଲୋ ବାପା । ଟଙ୍କା ଭଙ୍ଗେଇଲେ ତ ଉଡ଼ିଲା, ଆଉ ତାକୁ ପାଇବ ନାହିଁ ।
ପଦୀ-ଏ ସାନ୍ତ ! ଗାଁରୁ ପାଞ୍ଚଜଣ ଅହିଅ ମାଇକିନିଆ ଆସିବେ, ସେମାନେ ବି ହଳଦୀ ତେଲ ଲଗାଇବେ, ଢେର ହଳଦୀ ଯେ ଲୋଡ଼ା ।
ମହାନ୍ତି-ନାହିଁ ନାହିଁ, ପାଞ୍ଚ ଜଣ ଅହିଅ ମାଇକିନିଆ କଣ କରିବେ ?ତୁ ଏକା ଝିଅକୁ ହଳଦୀ ଲଗାଇ ଦେ । ଆଉ ଜାଣୁ ! ପାଞ୍ଚଟା ମାଇକିନିଆ ଆସିଲେ କହିବେ, ଜଳପାନ ଖାଇବାକୁ ଦେ ।
ପଦୀ ସକାଳୁ ଆଟିକାଏ ବଟା ହଳଦୀ, ଆଟିକାଏ ତେଲ, ପାଛିଆଏ ଭୁଜା, ପାଛିଆଏ ଉଖୁଡା ଆଣି ମାଳତୀ ଘରେ ଥୋଇ ଦେଇଥିଲା, ସବୁ ବାହାର କରି ମାହାନ୍ତିଙ୍କ ଆଗରେ ଥୋଇଦେଲା ।
ମହାନ୍ତି ଏ ସବୁ ପଦାର୍ଥ ଦେଖି କାବା ହୋଇ ଛିଡ଼ା ହୋଇଛନ୍ତି, ପାଟିରୁ କଥା ବାହାରୁ ନାହିଁ । ଦଣ୍ଡକ ବାଦେ କହିଲେ-ଏଁ -ଏଁ -ପଦୀ ! ପଦୀ ! ଏ ସବୁ କଣ ? ଏ ସବୁ କାହୁଁ ଅଇଲା ?"
ପଦୀ ପଣନ୍ତ କାନିଟା ମୁହଁରେ ଦେଇ ଟିକିଏ ସକ୍ ସକ୍ କରି କାନ୍ଦିଲା । ମୁହଁ ପୋଛିପାଛି ଦେଇ କହିଲା- ବୁଝିବା ହେଲେ ସାନ୍ତ ! ମୋ ହାତର କିଛି ବିତ୍ତ ଅଛି- ମୋର କିଏ ଅଛି, କିଏ ଖାଇବ ? ଆପଣ ସେ ଦିନ କହିଲେ, ମାଳତୀ ମୋ ଝିଅ । ଏଇ ଝୁଅ ବିଭାଘରେ ସବୁ ସାରିବି ମନରେ କରିଛି ।"
ମହାନ୍ତି-ହଁ -ହଁ, ଭଲ କଥା, ଭଲ ଲଥା ପାଞ୍ଚିଛୁ । ତୋର ମୁଲକଯାକ ଖୁବ୍ ପ୍ରଶଂସା ହେବ, ଢେର ଧର୍ମ ହେବ । ଆଲୋ ମାଳତୀ ! ନେ ନେ, ତୋ ମା ଦେଇଛି, ଏ ସବୁ ପଦାର୍ଥ ଉଠାଇ ନେ, ସାଇତି ରଖ, ବୁଝି ଖବରଦାର ! ପକାଡଳା କରିବୁ ନାହିଁ ।
ପଦୀ-ଝିଅ ଲାଗି ବିଭା ପାଞ୍ଚି ଶାଢୀ ଆଣିଛନ୍ତି ତ ? ଏଇଲାଗେ ଯେ କୋଇଲିବୁଡ଼ ପାରି ପିନ୍ଧିବ ?
ମହାନ୍ତିଏ କହିଲେ-ହଁ ହଁ ପଦୀ, ସେଇ କଥା କହୁଛି ପରା, ବାହା ଲୁଗାଗୁଡ଼ାକ ଏଡେ ଦାମ ! ଖଣ୍ଡେ ନ'ହାତି ବାହା ପାଞ୍ଚି ଶାଢ଼ୀର ଦାମ ଦୋକାନି ଧରିଛି ସାଢେ ଆଠଅଣା । ମୁଁ ପାଞ୍ଚଅଣାରୁ ଉଠି ଆଠଅଣା ଯାଏ ଗଲିଣି, ତେବେ, ବି ନା, ସେଇ ସାଢେ ଆଠଅଣା । ତା ପୁଣି କାଲି ବାସି ରଖିବ ନାହିଁ, ନଗଦ ରୋକ ଠୋକ୍ । ଯାଏ ଯିମିତି ହେଉ ଦାମ ଚଢ଼େଇ ଆଣିବାକୁ ହେବ, ନ ହେଲେ ତ ନୁହେଁ ।
ପଦୀ-ନା ନା ସାନ୍ତ ! ପନ୍ଦର ବରଷର ଝିଅକୁ ନଅ ହାତି ଶାଢ଼ୀ ପାଇବ ନାହିଁ । ଆଚ୍ଛା ସାନ୍ତ ! ମୁଁ ତ ମୋ ଝିଅକୁ ମଙ୍ଗଳଲତା ପିନ୍ଧାନ୍ତି, ସେହି ଶାଢ଼ୀ ଖଣ୍ଡ ପାଞ୍ଚି ଶାଢ଼ୀ ହେଉ । ମହାନ୍ତିଏ ଭାରି ଖୁସିଟାଏ ହୋଇ କହିଲେ, "ହଁ ହଁ ପଦୀ, ଭଲ କହିଲୁ, ଭଲ କହିଲୁ, ଦଶ ଲୋକରେ ତୋ ନା ବି ପଡ଼ିବ, ତୋର ଢେର ପୁଣ୍ୟ ହେବ । ଯା ଯା, ଭଲ ଦେଖି ଖଣ୍ଡିଏ ବାରହାତି ଶାଢ଼ୀ
