ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିର ଇତିହାସ/ପରିଶିଷ୍ଟ-ଖ: ଓଡ଼ିଶାର ରାଜ୍ୟପାଳଗଣ

by ଉଦ୍ଧବ ଚରଣ ନାୟକ

←ପରିଶିଷ୍ଟ-କ: ବ୍ରିଟିଶ-ଉତ୍କଳର କମିଶନରମାନେ

ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିର ଇତିହାସ  (୨୦୧୩)  ଲେଖକ/କବି: ଉଦ୍ଧବ ଚରଣ ନାୟକ ପରିଶିଷ୍ଟ-ଖ: ଓଡ଼ିଶାର ରାଜ୍ୟପାଳଗଣ

ପରିଶିଷ୍ଟ-ଗ: ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଗଣ→

ପରିଶିଷ୍ଟ ‘ଖ’
ଓଡ଼ିଶାର ରାଜ୍ୟପାଳଗଣ
(୧୯୩୬-୨୦୧୩)

୧-	ସାର୍ ଜନ୍ ଅନ୍ ହକ୍	୦୧.୦୪.୧୯୩୬ - ୧୧.୦୮.୧୯୩୮
୨-	ଜର୍ଜ ଟାଉସେଣ୍ଡ ବୋର୍	୧୧.୦୮.୧୯୩୮ - ୦୭.୧୨.୧୯୩୮
୩-	ସାର୍ ଜନ୍‌ ଅଷ୍ଟିନ୍ ହକ୍	୦୮.୧୨.୧୯୩୮ - ୩୧.୦୩.୧୯୪୧
୪-	ସାର୍ ହମୋ ଲୁଇସ୍	୦୧.୦୪.୧୯୪୧ - ୩୧.୦୩.୧୯୪୬
୫-	ଚନ୍ଦୁଲାଲ ତ୍ରିବେଦୀ	୦୧.୦୪.୧୯୪୬ - ୧୪.୦୮.୧୯୪୭
୬-	ଡ. କୈଳାସ ନାଥ କାଟ୍‌ଜୁ	୧୫.୦୮.୧୯୪୭ - ୨୦.୦୬.୧୯୪୮
୭-	ମି. ଏମ୍. ଆସଫ୍ ଅଲି	୨୧.୦୬.୧୯୪୮ - ୦୫.୦୫.୧୯୫୧
୮-	ଭି.ପି. ମେନ୍ (ଅସ୍ଥାୟୀ)	୦୬.୦୫.୧୯୫୧ - ୧୬.୦୭.୧୯୫୧
୯-	ମି. ଏମ୍. ଆସଫ୍ ଅଲି	୧୮.୦୭.୧୯୫୧ - ୦୬.୦୬.୧୯୫୨
୧୦-	ସୟଦ୍ ଫଜଲ ଅଲି (ବାରିଷ୍ଟର ଆର୍ଟ-ଲ)	୦୭.୦୬.୧୯୫୨ - ୦୯.୦୨.୧୯୫୪
୧୧-	ପି.ଏସ୍. କୁମାରସ୍ୱାମୀରାଜା	୧୦.୦୨.୧୯୫୪ - ୧୧.୦୯.୧୯୫୬
୧୨-	ଭୀମସେନ ସାଚାର	୧୨.୦୯.୧୯୫୬ - ୩୧.୦୭.୧୯୫୭
୧୩-	ଯଶୋବନ୍ତ ନାରାୟଣ ସୁକ୍ତଙ୍କର	୩୧.୦୭.୧୯୫୭ - ୧୫.୦୯.୧୯୬୧
୧୪-	ଡ. ଅଯୋଧ୍ୟାନାଥ ଖୋସଲା	୧୬.୦୯.୧୯୬୨ - ୦୫.୦୮.୧୯୬୬
୧୫-	ଜଷ୍ଟିସ୍ ଖଲିଲ ଅହମ୍ମଦ୍ (ଅସ୍ଥାୟୀ)	୦୫.୦୮.୧୯୬୬ - ୧୧.୦୯.୧୯୬୬
୧୬-	ଡ. ଅଯୋଧ୍ୟାନାଥ ଖୋସଲା	୧୨.୦୯.୧୯୬୬ - ୩.୦୧.୧୯୬୮
୧୭-	ଡ. ସକୌତଲା ସାହା ଆସାରୀ	୩୧.୦୧.୧୯୬୮ - ୨୦.୦୯.୧୯୭୧
୧୮-	ସର୍ଦାର ଯୋଗେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ( ଅସ୍ଥାୟୀ)	୨୦୦୯.୧୯୭୧ - ୩୦.୦୬.୧୯୭୨
୧୯-	ଜଷ୍ଟିସ୍ ଗତିକୃଷ୍ଣ ମିଶ୍ର (ଅସ୍ଥାୟୀ)	୦୧.୦୭.୧୯୭୨ - ୦୮.୧୧.୧୯୭୨
୨୦-	ବାସପ୍ପା ଦାନପ୍ପା ଜତି	୦୮.୧୧.୧୯୭୨ - ୨୦.୦୮.୧୯୭୪
୨୧-	ଜଷ୍ଟିସ୍ ଗତିକୃଷ୍ଣ ମିଶ୍ର (ଅସ୍ଥାୟୀ)	୨୧.୦୮.୧୯୭୪ - ୨୫.୧୦.୧୯୭୪
୨୨-	ଆକବର ଅଲି ଖାଁ	୨୫.୧୦.୧୯୭୪ - ୧୭.୦୪.୧୯୭୬
୨୩-	ଜଷ୍ଟିସ ଶିବନାରାୟଣ ଶଙ୍କର (ଅସ୍ଥାୟୀ)	୧୭.୦୪.୧୯୭୬ - ୦୭.୦୨.୧୯୭୭

୨୪-	ହର ଚରଣ ସିଂହବ୍ରାର	୦୭.୦୨.୧୯୭୭ - ୨୨.୦୯.୧୯୭୭
୨୫-	ଭଗବତ୍ ଦୟାଲ ଶର୍ମା	୨୩.୦୯.୧୯୭୭ - ୩୦.୦୪.୧୯୮୦
୨୬-	ପୁଦିରା ମୁଥାନା ପୁନାବା	୩୦.୦୪.୧୯୮୦ - ୩୦.୦୯.୧୯୮୦
୨୭-	ଜଷ୍ଟିସ ଏସ୍. କେ. ରାୟ ( ଅସ୍ଥାୟୀ)	୦୧.୦୧.୧୯୮୦-୦୩.୧୧.୧୯୮୦
୨୮-	ପୁଦିରା ମୁଥାନା ପୁନାଚା	୦୪.୧୧.୧୯୮୦- ୨୪.୦୬.୧୯୮୨
୨୯-	ଜଷ୍ଟିସ୍ ରଙ୍ଗନାଥ ମିଶ୍ର (ଅସ୍ଥାୟୀ)	୨୫.୦୬.୧୯୮୨ - ୩୧.୦୮.୧୯୮୨
୩୦-	ଚେପୁଦିରା ମୁଥାନା ପୁନାଚା	୦୧.୦୯.୧୯୮୨ - ୧୭.୦୮.୧୯୮୩
୩୧-	ବିଶ୍ବମ୍ଭରନାଥ ପାଣ୍ଡ	୧୭.୦୮.୧୯୮୩ - ୨୦.୧୧.୧୯୮୮
୩୨-	ସୟଦ ନୁରୁଲ ହାସାନ୍	୨୦.୧୧.୧୯୮୮ - ୦୬.୦୨.୧୯୯୦
୩୩-	ଯଜ୍ଞଦତ୍ତ ଶର୍ମା	୦୭.୦୨.୧୯୯୦- ୦୧.୦୨.୧୯୯୩
୩୪-	ସୟଦ ନୁରୁଲ ହାସାନ୍	୦୧.୦୨.୧୯୯୩ - ୩୧.୦୫.୧୯୯୩
୩୫-	ବି. ସତ୍ୟନାରାୟରଣ ରେଡ଼ି	୦୧.୦୬.୧୯୯୩ - ୧୭.୦୬.୧୯୯୫
୩୬-	ଗୋପାଳ ରାମାନୁଜମ୍	୧୮.୦୬.୧୯୯୫ - ୩୦.୦୧.୧୯୯୭
୩୭-	କେ.ଭି. ରଘୁନାଥ ରେଷ୍ଟି	୩୧.୦୧.୧୯୯୭ - ୧୨.୦୨.୧୯୯୭
୩୮-	ଗୋପାଳ ରାମାନୁଜମ୍	୧୩.୦୨.୧୯୯୭ - ୧୩.୧୨.୧୯୯୭
୩୯-	କେ. ଭି. ରନୁନାଥ ରେଢ଼ି	୧୩.୧୨.୧୯୯୭ - ୨୭.୦୪.୧୯୯୮
୪୦-	ଡକ୍ଟର ସି. ରଙ୍ଗରାଜନ୍	୨୬.୦୪.୧୯୯୮ - ୧୪.୧୧.୧୯୯୯
୪୧-	ଏମ୍.ଏମ୍. ରାଜେନ୍ଦ୍ରନ୍	୧୫.୧୧.୧୯୯୯ - ୧୬.୧୧.୨୦୦୪
୪୨-	ରାମେଶ୍ବର ଠାକୁର	୧୭.୧୧.୨୦୦୪ - ୨୦.୦୮.୨୦୦୭
୪୩-	ମୁରଲୀଧର ଚନ୍ଦ୍ରକାନ୍ତ ଭଣ୍ଡାରେ	୨୧.୦୮.୨୦୦୭ - ୧୭.୦୩.୨୦୧୩
୪୪-	ସେବାୟା ବ୍ଳବାତୋଷି ଜମିର୍	୨୧.୦୩.୨୦୧୩ -

ରାଜ୍ୟପାଳ ଡକ୍ଟର ଜମିର : ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ପରିଚୟ

ଓଡ଼ିଶାର ୪୧ତମ ରାଜ୍ୟପାଳ ଭାବରେ ତକ୍ଟର ସେବାୟଙ୍ଗବା ବ୍ଳବାତୋସୀ ଜମିର ୨୧.୩, ୨୦୧୩ ତାରିଖରେ ରାଜଭବନର ଅଭିଷେକ ହଲରେ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରିଲେ । ତାଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟର ମାନ୍ୟବର ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଚୋକଲିଙ୍ଗମ୍ ନାଗସ୍ତାନ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରାଇଥିଲେ । ଶପଥ ଗ୍ରହଣ ପରେ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥ ୧୭ଟି ତୋପ ସଲାମୀ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଏହି ଶପଥ ଗ୍ରହଣ ଉତ୍ସବରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ତାଙ୍କ

ମନ୍ତ୍ରୀ ମଣ୍ଡଳର ସଦସ୍ୟ, ହାଇକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି, ବିଭିନ୍ନ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟର କୁଳପତି, ଉଚ୍ଚପଦସ୍ଥ ଅଧୁକାରୀ ଓ କେତେକ ବି ଧାୟକ ଉପସ୍ଥିତ ଥୁଲେ । ନୂତନ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଶ୍ରୀମତୀ ଆଲୋମିଆ ଜମିର ଓ ତାଙ୍କ ପରିବାରବର୍ଗ ମଧ୍ୟ ଉପସ୍ଥିତ ଥୁଲେ । ଏହି ଶପଥ ଗ୍ରହଣ ଉତ୍ସବରେ ରାଜ୍ୟପାଳ ଡକ୍ଟର ଜମି ର ନିଜର ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ କହିଲେ, "ଜୀବନର ଅନ୍ତିମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ରେ ଏକ ବିଶାଳ ଲକ୍ଷ୍ୟନେଇ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଆସିଛି । ମୋର ସମସ୍ତ ଶକ୍ତି ସାମର୍ଥ୍ୟ ଖଟାଇ ଓଡ଼ିଶାର ସର୍ବାଙ୍ଗୀନ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବି । ମୋର ଦ୍ବାର ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସର୍ବଦା ଖୋଲାରହିବ । ୧୯୩୧ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୧୭ ତାରିଖରେ ଏସ୍.ସି. ଜମିର ନାଗାଲାଣ୍ଡର ମୋକୋକଚୁଙ୍ଗ ଜିଲ୍ଲାର ଜଙ୍ଗମା ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଲେ । ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଭାରତ ସହ ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ ମିଶ୍ରଣର ଅନ୍ୟତମ ବିନ୍ଧାଣି ଆଧୁନିକ ନାଗାଲାଣ୍ଡର ନିର୍ମାତା। ତକ୍ଟର ଜମିର ୧୯୮୦, ୧୯୮୨ରୁ । ୧୯୮୬ ଓ ୧୯୯୩-୨୦୦୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପାଞ୍ଚଥର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥୁଲେ । ୨୦୦୪-୦୮ ଯାଏ ଗୋଆର ଓ ୨୦୦୮ରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ରାଜ୍ୟପାଳ ହେବା ସହ ୨୦୦୯ ରେ ଗୁଜୁରାଟ ରାଜ୍ୟର ରାଜ୍ୟପାଳ ଭାବରେ ଅତିରିକ୍ତ ଦାୟିତ୍ବ ତୁଲାଇଲେ । ସେ ହେଉଛନ୍ତି ନାଗା ଜନଜାତି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ପ୍ରମୁଖ ନେତା ଓ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଧର୍ମାବଲମ୍ବୀ ।

୧୯୬୧ରେ ଡକ୍ଟର ଜମିର ପ୍ରଥମ କରି ଲୋକସଭାକୁ ମନୋନୀତ ହୋଇ ତତ୍‌କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଣ୍ଡିତ ଜବାହାରଲାଲ ନେହେରୁଙ୍କର ସଂସଦୀୟ ସଚିବ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରର ବୈଦେଶିକ ବିଭାଗ ଦାୟିତ୍ବରେ ସେ ରହିଥିଲେ । କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରରେ ରେଳବାଇର ଉପମନ୍ତ୍ରୀ, ଶ୍ରମମନ୍ତ୍ରୀ, କୃଷି ଓ ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ସେ ଦାୟିତ୍ବ ଗ୍ରହଣ କରିଲେ । ୧୯୭୧ରେ ସେ ନାଗାଲାଣ୍ଡ ବିଧାନସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଲେ । ତାଙ୍କର ତିନିପୁଅ, ଦୁଇ ଝିଅ ଓ ୧୨ ଜଣ ନାତି ନାତୁଣୀ ଅଛନ୍ତି । ୨୦୧୩ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ ୯ ତାରିଖରେ ତାଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶାର ରାଜ୍ୟପାଳ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତି ମିଳିଥିଲା ।