ସ୍ତୁତି ଚିନ୍ତାମଣି/ପଞ୍ଚମ ବୋଲି
| ←ଚତୁର୍ଥ ବୋଲି | ସ୍ତୁତି ଚିନ୍ତାମଣି ଲେଖକ/କବି: ପଞ୍ଚମ ବୋଲି |
ଷଷ୍ଠ ବୋଲି→ |
ପଞ୍ଚମ ବୋଲି
କାହିଁ ମୁଁ ରହିବି କେଉଁଠାକୁ ଯିବି ବୁଦ୍ଧି ଦିଶୁନାହିଁ ମୋତେ,
ମାୟା ଦୁରୁଦଣ୍ଡ କାଟୁଅଛି ପିଣ୍ଡ ସମ୍ଭାଳି ସହିବି କେତେ ।
ନ କର ବିଫଳ ସମ୍ଭବ ସକଳ ରଖ ଶୁଭାଶୁଭ ପଥେ,
ନାମବ୍ରହ୍ମ ରଟି ପାଦେ ଥିବି ଖଟି ଜୀବ ଥିବା ପରିଯନ୍ତେ ।
ଜନ୍ମରୁ ମୁଁ ଦାସ ଛିଣ୍ଡାଉଛି ଆଶ କରୁଅଛ ଅନାଦର,
ଦୀପ ନାହିଁ ଘର ଅନ୍ଧାର କରୁଛ ଦିଶୁଅଛି ଅସୁନ୍ଦର ।
ସଭା ଥିଲେ କରି ସାଧୁ ସନ୍ଥ ବରି ନଥିଲେ ଧର୍ମ ବିବେକ,
ପୁରୁଷ ଥାଇ ସ୍ତିରୀରତ୍ନ ନ ଥିଲେ ଗୃହେ ଥିବାର କି ସୁଖ ।
ସଂସାର-ସାଗରେ ପୁତ୍ର ଦୁହିତାରେ ଯେବଣ ପ୍ରାଣୀ ନିରେଖ,
କୁଳଧର୍ମ ନାଶ କର୍ମ ଅପଯଶ ଚାହିଁ ନ ଯୋଗାଏ ମୁଖ ।
ଆଶା ବାଡ଼ି ବୃତ୍ତି ଦୁର୍ଲ୍ଲଭ ସମ୍ପତ୍ତି ଧନ ଦ୍ରବ୍ୟ ଯାର ନାହିଁ,
ଦେବତା ବ୍ରାହ୍ମଣ ନୃପତି ଛାମୁରେ ନିରେଖ ଅଟଇ ସେହି ।
ସୁବୁଦ୍ଧି ସତ୍ୟରେ ଅର୍ଥ ସମ୍ପଦରେ ଚିତ୍ତେ ଯାର ଶ୍ରଦ୍ଧା ନାହିଁ,
ପାଞ୍ଚ ପଚିଶରେ ବାହ୍ୟ ଜଗତରେ ଜ୍ଞାନହୀନ ବୋଲି କହି ।
ଜଳ ଅଗ୍ନି ହେଲେ ପବନର ତୁଲେ ନୋହିଲେ ତା ସଙ୍ଗ ସାଥୀ,
କିରୂପେ ଲହଡ଼ି ଆସିବ ସେ ମାଡ଼ି କିରୂପେ ପାଳିବ ପୃଥ୍ୱୀ ।
ପୃଥ୍ୱୀରେ ଅରୁଣ ତେଜମୟ ବର୍ଣ୍ଣ ଉଦେ ଯେମନ୍ତ ନୋହିବ,
ନିଶିରେ ଚନ୍ଦ୍ରମା ପ୍ରକାଶ ନୋହିଲେ ଶୋଭା କେମନ୍ତେ ପାଇବ ।
ନବଖଣ୍ଡ କ୍ଷିତି ପୃଥ୍ୱୀ ଆଧିପତି ନ ଥିଲେ ପ୍ରଧାନ ଆଦି,
ପାଇକ ପରଜା ବିଧବାରେ ହେଜା ସର୍ବେ ଅଶୁଭ ଅସିଦ୍ଧି ।
ଗୁରୁ ଥାଇ ଶିଷ୍ୟ ଲୋଡ଼ି ନ ଆଣିଲେ ବାନା ଦୀକ୍ଷାହିଁ ଅସର,
ପ୍ରତିଦିନ ଧର୍ମ କି କରିବ କର୍ମ ଧାରଣା ବିଧି ବେଭାର ।
ପଣ୍ଡିତ କବି ତ ପାଠେ ନାହିଁ ବୃତ୍ତ ଶୁଭ ଅନୁକୂଳେ ହୀନ,
ଖଡ଼ି ଗୁଆ ପାଞ୍ଜି ହସ୍ତରେ ନ ଥିଲେ କି ଜାଣିବେ ପାପ ପୁଣ୍ୟ ।
ଯୋଗି-ପୁତ୍ର ହୋଇ ବିଷୟାରେ ବାଇ ନ ଥିବ ସାଧନା ଯୋଗେ,
ମନପବନକୁ ପରଚେ ନ କଲେ ସାଧିବ ସେ କେଉଁ ବାଗେ ।
ଦ୍ୱିଜବର ହୋଇ କ୍ରିୟା କର୍ମ ନାହିଁ ନୋହେ ଯେବେ ବେଦଧାରୀ,
ତ୍ରିସନ୍ଧ୍ୟା ତର୍ପଣ ଜପ ମନ୍ତ୍ରେ ହୀନ କେବଣ ଗୁଣେ ସେ ସରି ।
ସାଆନ୍ତ ଥାଇ ସେବକ ନ ଲୋଡ଼ିଲେ ଲୋକେ ପାନ୍ତି ଅପଯଶ,
ସେବା ଥାଇ ଦୟା ହୃଦେ ନ ବହିଲେ ପ୍ରଭୁପଣ ବଡ଼ ଦୋଷ ।
ଅନ୍ନରେ ବ୍ୟଞ୍ଜନ ବ୍ୟଞ୍ଜନେ ମଜ୍ଜନ ନୋହିଲେ ଲବଣପାଣି,
ନାହିଁ ତା ସୁରଙ୍ଗ ମନକୁ ବିରଙ୍ଗ କିରୂପେ ଭୁଞ୍ଜିବ ପୁଣି ।
ଧନ ଦାରା ସୁତ ଇଷ୍ଟ ବନ୍ଧୁ ଭ୍ରାତ ଶରଧା ନ ଥାଇ ଯେବେ,
ମିତ୍ର ବନ୍ଧୁ ପ୍ରୀତି କିରୂପେ ବଢ଼ିବ ସୁକୃତ ନ ଥିଲେ ପୂର୍ବେ ।
ବ୍ରହ୍ମା ହୋଇକରି ତ୍ରିଗୁଣ ମାର୍ଗରେ ପିଣ୍ଡ ଯେବେ ନ ରଞ୍ଚିବ,
ଜନମ ଜାତକ ବୁଝି ଯେବେ ନାହିଁ ଧାତାପଣେ କେ ଗଣିବ ।
ବିଷ୍ଣୁ ହୋଇ ଯେବେ ଛପନାକୋଟି ଜୀବେ ନ କରେ ପ୍ରତିପାଳନ,
ଆତ୍ମା ନ ଚିହ୍ନିଲେ ଧର୍ମ ନ ପାଳିଲେ କର୍ତ୍ତାପଦ ଅକାରଣ ।
ସେହିରୂପେ ମୋତେ କୃପାଜଳଚିତ୍ତେ କଷଣରୁ କର ପାରି,
ଭଣେ ଭୀମ ଭୋଇ ପଞ୍ଚମ ବୋଲିରେ ଗୁରୁପାଦପଦ ଧରି ।